0100100 - Begroting 2011 en operatie Stofkam
Eerste termijn
Voorzitter,
Bezuinigen met visie, was ooit het credo van het college. Nu het zover is, is van visie geen sprake. Nee, voorzitter, het college hanteert de visieloosheid van de botte bijl en wil blijkbaar niet zien dat het anders kan en dat het anders moet.
Waar gaat het dan mis, voorzitter? Voor Gezond Burger Verstand gaat het mis als er meer verwacht wordt van de mensen in de wijken en hun eigen zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid en tegelijkertijd de voorzieningen in de wijken worden wegbezuinigd. Bibliotheken, zwembaden, buurt- en dorpshuizen en verenigingen dreigen daarvan het slachtoffer te worden. Het gaat mis als in de wijken de sociale samenhang wordt gefrustreerd door de verenigingen en vrijwilligers dat kleine beetje steun van de gemeente af te nemen.
Gezond Burger Verstand deelt het standpunt van het college dat de maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid bevorderd moet worden. En niet alleen via het in standhouden van voorzieningen die het sociaal-culturele leven ondersteunen, maar waar nodig door het uitbreiden van die voorzieningen. De iDops die we met elkaar hebben vastgesteld vormen wat Gezond Burger Verstand betreft een inspiratie voor zogenaamde integrale Wijkontwikkelingsplannen, oftwel iWops. En dan in eerste instantie om de bestaande buurt- en dorpshuizen een bredere functie te geven op het gebied van welzijn en vrijwilligerswerk.
Voorzitter, een bloeiend vrijwilligersnetwerk is in deze tijden hét instrument om nadelen van bezuinigingen op te vangen. Dus wat ons betreft mag het onderhoud van openbaar groen naar niveau C, maar ondersteun dan wel de mensen in de wijken om knelpunten die kunnen ontstaan zelf op te lossen. Laat de bloembakken staan en stap over naar het model van Dorst, waarbij de gemeente slechts de planten bekostigd en het onderhoud door vrijwilligers wordt gedaan. Straatmeubilair mag blijven, maar laat mensen in de wijken zelf zorgen voor het onderhoud.
Bij de leefbaarheid in de wijken willen we ook stilstaan bij de handhaving. De manier waarop dat nu gaat, levert de gemeentekas misschien een paar centen op, maar heeft verder veel nadelen. Gezond Burger Verstand is van mening dat handhaving geen middel moet zijn om de gemeentekas te spekken. En we moeten ons niet inlaten met symboolmaatregelen, die geen werkelijke verbetering met zich meebrengen, maar alleen maar ergernis en afkeer van de overheid. En die het beeld oproepen bij mensen, dat we wel oude vrouwtjes met hondjes op de bon durven te slingeren, maar niet de echte probleemgevallen durven aanpakken. Handhaving moet gericht zijn op het verbeteren van de leefbaarheid en niet op het frustreren ervan. Hier hoort wijsheid bij, een luisterend oor, mensen aanspreken en waarschuwen en openstaan voor feedback.
Voorzitter, het gaat mis als de mensen die zich inzetten voor de maatschappij en dat ook willen doen als er bezuinigd moet worden, als die mensen worden weggezet als sta-in-de-weg en lastpakken. De heer Peeters van Theek 5 verwoordde het beeldend door te vertellen dat hij zich voelde als de kalkoen met Kerstmis. Daar ga je toch ook niet mee in overleg, die moet zich gewoon schikken in z'n lot. Het is een schandaal dat er op deze manier wordt omgegaan met een instituut als Theek5 en het goede werk dat er de afgelopen jaren is verricht. Maar los daarvan is het ook de botte bijl die het wint van goede visie en goed beleid. Met als gevolg dat we uiteindelijk met elkaar slechter af zijn en meer kosten voor onze kiezen krijgen. Gezond Burger Verstand zegt dat de wijkvestigingen van de bibliotheek en de bibiobus moeten blijven. Wij willen het niet voor onze rekening nemen dat deze voorzieningen in een visieloze bezuinigingswoede sneuvelen en daarmee voorgoed verdwijnen.
We veronderstellen dat hetzelfde is gebeurt met De Wieken en met het besluit om het afstandscriterium voor het leerlingenvervoer aan te passen. Vooral niet de mensen betrekken die zich al jarenlang inzetten voor de goede zaak. En waarom wordt er niet op dezelfde manier een streep gehaald door Outflow? Eentje die veel meer geld kost met een zeer twijfelachtige meerwaarde. Waarom wordt de Outflow wel zorgvuldig behandeld? Heeft dat misschien te maken met het feit dat Outflow een gemeente-onderneming is? Voorzitter, dit meten met 2 maten is Gezond Burger Verstand een doorn in het oog. Het college laadt de verdenking op zich, dat ze meer oog heeft voor haar eigen welzijn dan dat van de gemiddelde Oosterhouter.
Voorzitter, het gaat mis als op het gemeentehuis de ambtenaren met de hakken in het zand gaan, terwijl daar toch een groot deel van de bezuinigingen vandaan moet komen. De brief van de ondernemingsraad aan de gemeenteraad vinden wij in dit kader zorgwekkend. Daarin worden zoveel voorwaarden gesteld, dat bezuinigen welhaast een onmogelijkheid gaat worden. Van enige vorm van meedenken lijkt geen sprake en als we lezen dat de OR zelfs eisen gaat stellen aan het terugdringen van het aantal externen gaan onze haren overeind staan.
Het college wil minimaal 10% op het personeelsbudget bezuinigen. Maar als je kijkt waar dat in de praktijk op neerkomt, lijkt het een wassen neus. Dat is dus nog een vraag die we willen stellen aan de wethouder. Wat is hier precies de boodschap van het college, als vervolgens in 2011 slechts 1 ¼ en in 2014 nog geen 5% wordt bezuinigd? Gezond Burger Verstand vindt dat er veel steviger moet worden ingezet op het terugbrengen van het aantal ambtenaren. En voor de duidelijkheid, voorzitter: niet omdat we denken dat men op het gemeentehuis zit te lanterfanten. Nee, omdat we vinden dat er veel te veel tijd wordt besteed aan beleidsnotities, plannen van aanpak. Neem het voorbeeld: herstructurering prioriteitsbuurten. Deze komt overigens 2 keer in de lijst voor. De voorgenomen prestatie voor 2011 is een beleidsnotitie, een plan van aanpak, een volgorde en fasering en de financiën.
Laten we 'ns achteraan beginnen met de financiën. In deze tijd van bezuinigingen gaat er echt geen extra geld komen voor de prioriteitsbuurten. Geen extra geld betekent dus dat er binnen het budget dat is gekoppeld aan het Jaarplan Openbare Ruimte niet een extra potje wordt gecreëerd voor de prioriteitsbuurten. We moeten het doen met wat we in totaal willen besteden en de prioriteitsbuurten moeten concurreren met alle andere verbeteringen in de openbare ruimte. Geen apart potje geld?, dan hoeven we ons ook niet druk te maken om fasering, volgorde en plan van aanpak, want er is al een planningcyclus rond het JOR. Voorzitter, als Gezond Burger Verstand stellen we daarom voor om de beleidsnotitie ook maar te laten voor wat ie is. Dan hoeven we ons ook niet druk te maken over het nutteloze verschil tussen prioriteitsbuurten en aandachtsbuurten.
Voorzitter, Gezond Burger Verstand stelt voor om de mensen in de wijk en de bedrijven op bedrijventerreinen zelf de knelpunten en verbeterpunten te laten bedenken. Plaats deze op de werklijst en zorg ervoor, dat belangrijke verbeteringen een hoge prioriteit krijgen. En laat verder het Jaarplan Openbare Ruimte z'n werk doen. Dit scheelt een paar taken, lijkt ons.
Voorzitter, zoals we in de aanloop naar de verkiezingen al hebben gezegd: wethouders creëren hun eigen bestaansrecht. We zouden het van karakter getuigen als het college zou besluiten dat het met één wethouder minder ook moet kunnen.
Voorzitter, het gaat mis als de cijfers die in de bezuinigingen worden genoemd niet blijken te kloppen en er daarom om grootboeken gevraagd moet worden. En als burgers gepaaid worden met symboolbezuinigingen die goed ogen, maar niets opleveren of onhaalbaar zijn. De cijfers die in de begroting en in operatie Stofkam bij de bezuinigingen worden genoemd, blijken soms onbetrouwbaar. Het lijkt erop, dat er maar een schatting wordt gedaan, zonder dat de mensen die het kunnen weten worden geraadpleegd. Dit geldt voor de bibliotheek en de bibliobus. En weer even naar Outflow. In de begroting wordt aangegeven dat er kosten onder De Bussel waren opgenomen die eigenlijk op de Outflow betrekking hadden. Wat ons betreft betekent dat dat het in het verleden goed uitkwam dat de kosten van Outflow lager leken dan feitelijk het geval was en dat de krachten op het gemeentehuis nu anders bepalen. Geen wonder dat het vertrouwen in de cijfers laag is en dat ook raadsleden om inzicht in grootboekrekeningen gaan vragen. Volgens de woordvoerder van De Blikken heeft zijn onderzoek in de boeken uitgewezen dat de kosten zoals die door het college worden opgevoerd voor slechts de helft bestaan uit directe kosten. De vraag rijst dus of het financiële plaatje misschien een beetje gekleurd is, om het sluiten van De Blikken wat logischer te maken.
Voorzitter, Gezond Burger Verstand heeft bij de behandeling van de jaarrekening al aangegeven dat we de kwaliteit ervan niet voldoende vinden, omdat het voor ons niet dat inzicht biedt dat wij nodig hebben om onze taken goed uit te voeren. Daar werd door de wethouder op gereageerd alsof hij door een wesp gestoken was. We moeten echter weer melden dat we vinden dat de cijfers ongetwijfeld boekhoudkundig wel in orde zijn, maar dat we weer niet het inzicht aangereikt krijgen dat nodig is om de juiste beslissingen te nemen. En de mogelijkheid om dieper op de cijfers in te gaan, is er ook niet. Het schijnt dat die mogelijkheid er vroeger wel was. Voorbeeld van het gebrek aan inzicht is ook dat het onduidelijk is wat de gevolgen van de bezuinigingen zijn voor de inwoners van Oosterhout. Het college zegt dat de lasten omlaag gaan, maar we betwijfelen dat. Onder lastenverzwaring verstaan wij ook de voor de gemeente misschien kleine posten die een beperkt aantal mensen treft, maar waarvan de impact behoorlijk kan zijn. Voorbeelden hiervan zijn de invoering van leges voor de 1e parkeervergunning en het afschaffen van de regeling chronisch zieken en gehandicapten. Gezond Burger Verstand roept de wethouder op om serieus werk te maken van verbetering op dit gebied.
Voorzitter, het gaat goed mis, als het college koste wat het kost vasthoudt aan een megalomane prestigeprojecten waarvan de rest van Oosterhout allang heeft vastgesteld dat ze zeker in deze tijd echt niet haalbaar zijn. U weet vast waar ik het over heb. Gezond Burger Verstand vindt het een schandalige zaak dat het college niet de moed heeft om snel een einde te maken aan de plannenmakerij rond het Huis voor Cultuur. Een onverantwoorde investering in stenen die het onmogelijk maakt om te investeren in mensen. En dat is wat nu nodig is.
Voorzitter, welke argumenten je ook gebruikt, je ontkomt er niet aan dat het HvC een onzinnige onderneming is. Maar het HvC is blijkbaar als een sirene die door haar betoverend gezang en oogverblindende schoonheid iedereen verleid die in haar buurt komt. Gezond Burger Verstand wil daarom ook de Oosterhouters die nog niet in de ban zijn geraakt hun nuchtere mening vragen. We zullen een motie indienen om referendum te houden over het Huis voor Cultuur.
Voorzitter, samenvattend: het gaat mis als we de we de mensen in de wijken niet kunnen mobiliseren en als we mensen die zich al jaren voor de maatschappij inzetten niet serieus nemen. Het gaat mis als we de cultuur en de focus op het gemeentehuis niet kunnen veranderen en werkelijk tot een compactere overheid in Oosterhout kunnen komen. Het gaat mis als we niet voor de volle 100% kunnen vertrouwen op de cijfers die door het college worden geleverd. En het gaat mis als het college blijft vasthouden aan een HvC waarvoor geen draagvlak is bij de bevolking en die de middelen opslorpt die juist nu zo hard nodig zijn om de leefbaarheid in de wijken een stimulans te geven.
Voorzitter, Gezond Burger Verstand zal de volgende amendementen indienen:
- eentje om de vestiging Dommelbergen van de bibliotheek voor de Oosterhouters
- een om te voorkomen dat de bibliobus met een grote boog om Oosterhout moet gaan,
- een om het straatmeubilair te behouden
Daarnaast zal Gezond Burger Verstand het college middels een paar moties verzoeken om Outflow te sluiten, zonder dat daar eerst een uitgebreid onderzoek aan vooraf moet gaan en om Slotje Brakestein niet van het park te scheiden en er een goede bestemming voor te zoeken. Waarbij wij denken aan de H19.
