Raadsnota 0160266 Beleidsnota Verbindend Bestuur

0160266 - Beleidsnota Verbindend Bestuur

Eerste termijn

Voorzitter,

Verbindend Bestuur, voorzitter. Voor het college en voor Gezond Burger Verstand belangrijk! Verbindend bestuur is op de lange termijn een van de pijlers van succesvol gemeentebestuur.

Voorzitter, Gezond Burger Verstand heeft moeite met deze beleidsnota. Het doel ervan lijkt eerder voorkomen dat burgers buiten de lijntjes gaan kleuren dan samen met die burgers van Verbindend Bestuur een succes maken. Vooral heldere kaders, goed weten waar we aan elkaar hebben wat niet. Vooral goed beeld hebben van de criteria aan de hand waarvan noodzaak en/of wenselijkheid van burgerbetrokkenheid wordt bepaald.

Burgerparticipatie mits er meerdere oplossingen mogelijk zijn, voorzitter. Als de tunnel toch maar één einde heeft, waarom zouden we burgers dan betrekken? Volgens Gezond Burger Verstand zijn er altijd meerdere oplossingen mogelijk en heb je je juist de creatieve inbreng van burgers nodig om dat in te zien.

Burgerparticipatie mits er geld voor is en mits de ambtenaren het niet te druk hebben. Burgerparticipatie kost immers tijd en geld, voorzitter. Een soort luxe die je je in tijden van voorspoed kunt permitteren. Gezond Burger ziet dat anders, voorzitter. Burgerparticipatie is juist iets wat tijd en geld oplevert. Mits je er goed in bent. En daar zit natuurlijk de angel, voorzitter.

In dezelfde lijn ligt de aanbeveling om vooral met burgerparticipatie aan de slag te gaan als zorgvuldigheid belangrijker is dan snelheid. Hier wordt een tegenstelling gecreëerd die Gezond Burger Verstand niet aanspreekt. Zorgvuldigheid is altijd belangrijk, voorzitter, en door goede burgerparticipatie kun je processen juist versnellen. Een mooi voorbeeld hiervan is natuurlijk de Bromtol. Daar had een goed uitgevoerd proces van burgerparticipatie de zaak aanzienlijk kunnen versnellen. En als de portefeuillehouder het met die stelling niet eens is, dan vraag ik hem om open te staan voor de standpunten en argumenten van anderen en hier het gesprek over aan te gaan.

Voorzitter, geen woord in de nota over bureaucratie. Dan zul je zeggen, hoe erg is dat dan, maar als het over Verbindend Bestuur gaat, is het handig dat we ons realiseren, dat we in de gemeente allerlei zaken op een bureaucratische manier hebben georganiseerd en dat verbindend bestuur daar soms slecht bij past. Dan bedoel ik bureaucratie niet op een negatieve manier. Maar vaak staan regels en procedures op gespannen voet met participatie door burgers die die regels niet kennen, niet snappen en ze alleen maar lastig vinden. En vaak passen oplossingen of initiatieven die uit burgerparticipatie ontstaan niet binnen de regels van de bureaucratie. Of initiatieven worden door de gemeente opgepakt en aangepast, zodat ze wel passen, maar dan herkennen de burgers zich er niet meer in. Hoe gaan we daar mee om? De verantwoordelijkheden die in een bureaucratische organisatie helder zijn beschreven, komen bij burgerparticipatie ook niet altijd van pas. De gemeente is verantwoordelijk, de gemeente moet verantwoording afleggen, ook aan de gemeenteraad. Gaan we dat loslaten als waardevolle initiatieven eigen verantwoordelijkheid van de burgers in zich hebben? En in een bureaucratie staat centraal dat de gemeente 'zonder aanzien des persoons' zaken afhandelt. Bij burgerparticipatie ben je juist afhankelijk van mensen en menselijke relaties en dat wringt met het principe van een bureaucratie.

Voorzitter, als het burgerparticipatie wordt mits onze bureaucratische organisatie niet wordt verstoord, dan gaat het niet werken. We horen graag hoe het college daar tegenaan kijkt.

Voorzitter, het participatieproces zorgvuldig vormgeven. Het gemeentebestuur geeft het participatieproces zorgvuldig vorm, wat betekent dat gemeentebestuur bepaalt en aan de participanten duidelijk maakt wat wel en niet kan. Voorzitter, zolang het gemeentebestuur burgerparticipatie stimuleert en onderwerpen benoemt waar burgerparticipatie gewenst is, is het prima. Vaststellen hoeveel geld ergens beschikbaar voor is, kunnen we prima mee leven. Duidelijk maken met welke wet- en regelgeving je te maken hebt, uitstekend. Leren van burgerparticipatieprocessen: heel goed. Daarom dienen we ook onze motie in, voorzitter. We gaan niet weer herhalen wat er allemaal fout is gegaan bij bijvoorbeeld de Bromtol, maar we willen wel de koe bij de hoorns pakken en leren van belangrijke trajecten.

De kaders, voorzitter. Sommige punten daarvan zijn we het dus mee eens. Maar op voorhand stellen dat bestaand beleid bepaalt wat de grenzen van wat mogelijk is, nee. Dat het bestuur bepaalt wie bij het proces worden betrokken en op welke wijze het participatietraject wordt ingericht, vinden wij geen goed idee. Dat het gemeentebestuur bepaalt op welke wijze betrokken het best kunnen worden bereikt, is naar onze inschatting een onmogelijke opgave. Met andere woorden: zet burgerparticipatie in om burgerparticipatie vorm te geven.

Als we die lijn doortrekken, voorzitter: is het hebben van twee verschillende stukken, een officiële beleidsnota en een publieksversie, dus geen goed idee. Het hebben van 2 werkelijkheden: een bureaucratische werkelijkheid en een menselijke werkelijkheid, is iets waar je als het over verbindend bestuur gaat, juist van af moet. Bovendien moeten mensen (burgers dus) die geïnteresseerd zijn in burgerparticipatie het officiële stuk ook gewoon kunnen begrijpen.

Voorzitter, zo komen we bij de belangrijkste constatering in deze beleidsnota. Namelijk dat daadwerkelijk succes van Verbindend Bestuur wordt bepaald door het feit of we er in de praktijk van alledag in slagen keer op keer een goede verbinding met onze burgers te maken. Dat is meer een kwestie van instelling en bestuurscultuur dan van beleidskaders en spelregels.

Die verbinding leggen, lukt nog niet voldoende, voorzitter. Daarmee willen we niet zeggen dat alles slecht is wat er gebeurt, maar wel dat het nog veel beter moet. En dat geldt ook, misschien wel vooral, voor het college, dat een voortrekkersrol moet nemen en het goede voorbeeld moet geven.